Henüz kâr bile etmeden, VinFast payları New York borsasında günü 37 dolardan kapadı. Bu da şirketin piyasa bedelinin 85 milyar dolar olmasını sağladı. Şu anda dünyanın önde gelen Amerikan araba şirketlerinden Ford’un piyasa kıymeti 48 milyar GM’ninki 46 milyar dolar.
BBC Türkçe’de yer alan habere nazaran VinFast’ın beklenmedik çıkışı, otomotiv dalının devlerini ve daha yeni kurulan şirketlerin süratle büyüyen elektrikli araba piyasasından daha büyük hisse alabilmek için kıran kırana uğraş ettikleri bir ortamda yaşanıyor.
New York borsasındaki başarılı birinci gün, aslında Vietnam’ın en güçlü bireyi olan VinFast kurucusu ve idare konseyi lideri Pham Nhat Vuong‘un servetine 39 milyar dolar daha eklemiş oldu.
Bu da öbür yatırımcıların satın alabileceği pay sayısını sınırlıyor ve büyük fiyat oynamaları yaratabiliyor.
VinFast payları bir gün evvel yani Salı günü görece daha az hareketliydi ve 185 milyon dolarlık pay el değiştirmişti.
Şanghay merkezli Automobility şirketinin kurucusu ve idare heyeti lideri Bill Russo “Yatırımcılar geleceğin elektrikli arabalarda olduğu ve daha ucuz üretim yapan bir Doğu Asya ülkesi şirketinin ABD ile rekabet edeceği inancını koruyor” diyor. Ve bu ülkenin jeopolitik nedenlerle Çin’den fazla Vietnam olarak görüldüğüne işaret ediyor.
VinFast, paylarını olağan yoldan satışa çıkarmak yerine, özel olarak temellük gayesiyle kurulmuş bir paravan şirket (SPAC) üzerinden satışa açtı.
Bu özel paravan şirketler çoklukla, bir özel şirketin paylarını halka açmanın yüksek maliyeti ve yavaşlığından kaçınmak için kuruluyor. Basitçe tabir etmek gerekirse, pay senetleri piyasasına girmemiş bir şirket, girmiş bir şirketle birleştirilerek işler kolaylaştırılıyor.
Lordstown Motors ve Faraday Future üzere elektrikli araba üreticisi bir çok şirket son üç yıl içinde bu tıp şirketler kurarak paylarını bu yolla satışa çıkardılar.
Ancak her iki şirket de birleşmeler sonrası, piyasa kıymetlerinin yüzde 90’ından fazlasını kaybettiler.
Şanghay’dan iş insanı Bill Russo, VinFast’ın yazgısının farklı olabileceğini zira ardında kendisini kanıtlamış Vingroup’un takviyesinin bulunduğunu düşünüyor:
“Elektrikli araba alanındaki yeni şirketlerin birçok başarısız oluyor zira kârlı bir yerleşik yapıları ve fon sağlayabilecekleri bir kaynak olmuyor ve ellerindeki sermayeyi, karlarından çok daha süratli tüketiyorlar.”
Fakat VinFast birebir vakitte esaslı büyük firmaların savaştığı kuvvetli bir piyasada kendisini sınayacak.
Piyasanın en güçlüleri, yatırımcı Warren Buffet’ın desteklediği BYD ile Elon Musk’ın Tesla’sı da dahil, satışları artırmak için fiyatları indiriyorlar.
VinFast, şirketin sunumuna nazaran yılın birinci yarısında 11 bin 300 elektrikli araba üretti. Tıpkı devirde Tesla 889 bin araç üretmişti.
Wedbush Securities finans ve danışmanlık şirketinden Dan Ives “Tesla elektrikli araba dalında açık orta önder olmayı sürdürecek lakin bu kesimin öteki bir çok kazananı da olacak. Vinfast bu alanda başarılı olmak için güzel bir başlangıç yaptı” diyor.
